Giá vàng liên tục lên đỉnh, lập kỉ lục mới: Ai đang chi phối thị trường vàng?

Giá vàng vừa vượt mốc 4.500 USD/ounce, liên tiếp lập kỷ lục mới trong bối cảnh kỳ vọng nới lỏng chính sách tiền tệ tại Mỹ và căng thẳng địa chính trị kéo dài. Tính từ đầu năm, vàng đã tăng hơn 70%, mức tăng mạnh nhất kể từ năm 1979. Điều này đặt ra câu hỏi lớn: nhà đầu tư đang mua vàng ra sao và những lực lượng nào đang chi phối thị trường này?
Đà tăng của vàng được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố cùng lúc: nhu cầu trú ẩn an toàn trước bất ổn kinh tế – chính trị, kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ hạ lãi suất, xu hướng giảm phụ thuộc vào đồng USD, cùng với hoạt động mua mạnh tay từ các ngân hàng trung ương.
Ngoài ra, dòng vốn đổ vào các quỹ đầu tư vàng (ETF) cũng đóng vai trò quan trọng. Theo Hội đồng Vàng Thế giới, lượng vốn ròng chảy vào các quỹ ETF vàng được bảo chứng bằng vàng vật chất đã tăng mạnh trong năm nay, phản ánh sự quan tâm ngày càng lớn của giới đầu tư toàn cầu.
Với các tổ chức lớn, thị trường giao ngay (spot) là kênh chủ đạo. Tại đây, vàng được mua bán trực tiếp với giá hình thành theo cung – cầu thời gian thực. London là trung tâm quan trọng nhất của thị trường này, nhờ vai trò điều phối và tiêu chuẩn hóa của Hiệp hội Thị trường Vàng London (LBMA).
Bên cạnh London, Trung Quốc, Ấn Độ, Trung Đông và Mỹ cũng là những trung tâm giao dịch vàng lớn, phản ánh nhu cầu đa dạng từ cả đầu tư lẫn tiêu dùng.
Nhà đầu tư cũng có thể tiếp cận vàng thông qua thị trường hợp đồng tương lai, nơi các giao dịch mua bán được thực hiện cho một mức giá xác định tại một thời điểm trong tương lai. Đây là công cụ phổ biến để phòng ngừa rủi ro hoặc đầu cơ.
Sàn COMEX tại Mỹ hiện là thị trường hợp đồng tương lai vàng lớn nhất thế giới về khối lượng giao dịch. Tại châu Á, các sàn ở Thượng Hải và Tokyo cũng có vai trò đáng kể trong việc hình thành kỳ vọng giá.
Các quỹ ETF vàng cho phép nhà đầu tư nắm bắt biến động giá vàng mà không cần sở hữu vàng vật chất. Chứng chỉ quỹ thường được bảo chứng bằng vàng thật, giúp giảm bớt chi phí lưu trữ và rủi ro an ninh.
Trong bối cảnh giá vàng liên tục lập đỉnh, dòng tiền vào ETF vàng tăng mạnh cho thấy nhà đầu tư đang ưu tiên sự linh hoạt và thanh khoản, thay vì nắm giữ vàng vật chất truyền thống.
Với nhà đầu tư cá nhân, vàng miếng và tiền xu vẫn là lựa chọn phổ biến. Việc mua bán có thể thực hiện trực tiếp tại cửa hàng kim loại quý hoặc qua các nền tảng trực tuyến.
Hình thức này giúp người mua sở hữu tài sản hữu hình, nhưng cũng đặt ra yêu cầu về bảo quản, lưu trữ an toàn và chi phí liên quan.

Tâm lý nhà đầu tư là động lực lớn, đặc biệt khi thị trường tài chính biến động. Bên cạnh đó, tỷ giá hối đoái, nhất là sức mạnh của đồng USD có ảnh hưởng trực tiếp, bởi vàng thường biến động ngược chiều với đồng bạc xanh.
Chính sách tiền tệ và căng thẳng chính trị cũng là yếu tố then chốt. Lãi suất thấp làm giảm “chi phí cơ hội” của việc nắm giữ vàng, trong khi xung đột thương mại và địa chính trị khiến vàng trở lại vai trò nơi trú ẩn an toàn.
Ngân hàng trung ương các nước tiếp tục mua vàng để tăng dự trữ, bất chấp giá cao. Xu hướng này phản ánh mong muốn đa dạng hóa tài sản và giảm phụ thuộc vào các đồng tiền chủ chốt.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới, nhu cầu vàng toàn cầu đã đạt mức kỷ lục trong quý III/2025, trong đó Trung Quốc tiếp tục mua thêm vàng tháng thứ 13 liên tiếp, cho thấy lực đỡ dài hạn quan trọng cho thị trường.
Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), dòng vốn đầu tư vào các quỹ giao dịch vàng vật chất (ETF vàng) tại Trung Quốc trong 11 ngày đầu tháng 4/2025 đã...